Genel Sağlık Sigortası Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Sosyal Güvenlik mevzuatında bir çok konuda köklü değişiklikler yapan “5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu” 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER

Sosyal Güvenlik mevzuatında bir çok konuda köklü değişiklikler yapan “5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu” 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ancak kanunun önemli bölümlerinden olan Genel Sağlık Sigortasının (GSS) uygulaması ertelenerek ancak 01.OCAK.2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Genel Sağlık Sigortasının en önemli hususlarından biri kapsadığı toplum kesimlerinin büyük ölçüde genişletilmiş olmasıdır. GSS ile Sağlık sigortası sisteminin dışında kimsenin kalmaması sağlanmaya çalışılmıştır. Daha evvel sadece zorunlu sigortaya tabi çalışanların ödedikleri hastalık sigortası primleri karşılığında yararlandıkları sağlık hizmetlerinden, artık genel sağlık sigortası primi ile bütün vatandaşlarımız sağlık hizmeti alacaklardır. Bu konu hakkındaki bilgilendirmelerimiz soru cevap şeklinde hazırlanarak aşağıda sunulmuştur.

 

1. Genel Sağlık Sigortası nedir.?

Herhangi bir sosyal güvencesi olmayan vatandaşların ve ailelerinin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için düzenlenmiş yeni bir sistemdir.

2. Genel Sağlık Sigortasından kimler faydalanacaktır.?

SGK’dan yaşlılık, malullük, ölüm, dul, yetim aylığı almayanlar ile geliri olmayan veya burada belirtilenlerden herhangi birinin bakmakla yükümlü olduğu kişi durumunda olmayan, yani sağlık sigortasından yararlanamayan, aynı zamanda yeşil kartı da olmayan vatandaşlar faydalanacaktır.

3. Ailede çalışmayan herkes GSS Primi ödemek zorunda mı.?

5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesine istinaden genel sağlık sigortalısı olan kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler eğer sigortalı (işçi – bağkur - memur) olarak herhangi bir işte çalışmıyorlarsa, isteğe bağlı sigortalı değillerse, kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık almıyorlarsa genel sağlık sigortalısı olan anne, baba, eş veya çocukları üzerinden genel sağlık sigortasından yararlanabileceklerinden bütün aile bireylerinin GSS Primi ödemesine gerek yoktur. Ancak gelir testine tâbi tutulacak kişi ile aynı hanede yaşamayan ana ve baba için bakmakla yükümlü olunsa dahi ayrı gelir testi yapılır.

4. Gelir Testi hangi gelirler üzerinden yapılmaktadır.?

Gelir testinde Bankadaki paranızdan Tapu kayıtlarına kadar 13 ayrı kurum ve 28 kalem üzerinden gelirlere bakılacak. Gerekli görüldüğü takdirde ikametgah ziyaret edilerek ailenin yaşam tarzına bakılacak. Aslında yapılacak bu testin adı Gider testi olmalıydı. Çünkü bir kişinin veya ailenin hiçbir geliri olmasa eş-dost-akraba yardımlarıyla geçinse, evinin kirasını bir hayırsever ödese, Sosyal yardım vakfı veya kaymakamlıklardan yakacak ve yiyecek yardımı bile alsa bütün bu yardımlar gelir sayılacak, yani eve ödenen kira tutarı, ödenen elektrik, doğalgaz, su bedelleri gibi bedeller bir şekilde borçlanılarak ve yardımlarla da ödense, ödendiğine ve ölmeyip hayatta kalındığına göre gelir sayılacak. Bu şekilde toplam gelir hesaplandıktan sonra ailedeki kişi sayısına bölünerek kişi başına düşen kazanç hesaplanacak ve bu kazanç üzerinden 36,00 TL, veya 106,00 TL veya 212,00 TL GSS Primi tahakkuk ettirilecek.

5. Gelir Testini hangi kurum yapacak.?

Gelir testini Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı ve her ilçede Kaymakamlıklar bünyesinde teşkilatlanmış olan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonları yapacak.

6. Gelir Testi yaptırmak zorunda mıyım.? Yaptırmazsam ne olur.?

Gelir Testi yaptırmak mecburi değil, gelir testi yaptırmadığınızda en yüksek GSS prim tutarı olan 212,00 TL.sını her ay ödemek zorunda kalırsınız. Gelir Testi yaptırırsanız ve geliriniz yoksa veya geliriniz az ise ona göre hiç prim ödemez veya daha az prim ödersiniz.

7. Ödenecek GSS Prim tutarı ne kadar.?

Yapılacak gelir testi sonucunda;

a-) Kişi başına aylık geliri 295,50 TL. ile 886,50 TL. arasında geliri bulunanlar ayda 35,50 TL,

b-) Kişi başına aylık geliri 886,50 TL. ila 1.773,00 TL. arasında geliri bulunanlar ayda 106,38 TL,

c-) Kişi başına aylık geliri 1.773,00 TL'nin de üzerinde olanlar ise ayda 212,76 TL,

GSS primi ödemek zorundadırlar.

 

 

8. Çalışanlar, emekliler ve isteğe bağlı prim ödeyenler GSS Primi ödeyecek mi.?

Çalışanlar, emekliler ve isteğe bağlı prim ödeyenler bağlı oldukları kurumdan sağlık hizmeti almaya devam ettiğinden bu kişilerin GSS ile ilgili herhangi bir işlem yapmalarına gerek yoktur. Ayrıca bu kapsamda olan kişilerin eşi, çocuğu veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler de (anne-baba dahil) GSS Primi ödemeyeceklerdir.

9. Dul ve Yetim aylığı alanlar GSS Primi Ödeyecekler mi?

Dul ve yetim aylığı alanlar aylıkları ve bağlı oldukları kanun gereği sağlık hizmeti alabildikleri için GSS Primi ödemeyecekler.

10. Özel sağlık sigortası üzerinden sağlık hizmeti almaktayım, GSS primi ödemek zorunda mıyım.?

Kanunla kurulmuş olan Sosyal Güvenlik kurumlarına prim ödemeyip sadece özel sağlık sigortalarına prim ödeyenler GSS Primini de ödemek zorundadır.

11. Herhangi bir şekilde Devlet yardımı olarak sağlık hizmeti almak istemiyorum yine de GSS primi ödemeli miyim?
    

Sağlık hizmetinden faydalanmak istemiyorum deme hakkımız yok, bu hizmeti almasak bile GSS primi ödemek zorundayız.

12. Çocukların GSS karşısındaki durumu nedir.?

18 yaşını doldurmamış çocuklar şu anda zaten GSS kapsamında olduklarından sağlık hizmetlerinden otomatik olarak yararlanıyorlar. Çocuklar ortaöğretim öğrencisi ve 20 yaşını aşmamışsa, Yükseköğrenim öğrencisi ve 25 yaşını aşmamışsa eskiden olduğu gibi aileleri üzerinden sağlık hizmeti almaya devam edecekler. Ancak 18 yaşını doldurmuş ve çalışmayan veya öğrenci değilseler bu kapsamdaki çocuklarda 01.Ocak.2012 tarihinden itibaren gelir testi yaptırmak ve GSS Primi ödemek zorundalar.

13. Kız Çocukları açısından farklılık var mı? Varsa nelerdir.?

GSS priminde kız çocukları açısından farklılık 01.Ekim.2008 tarihinden önce 18 yaşını dolduranlar ve bu tarihten sonra 18 yaşını dolduranlar açısından önemli bir ayrım vardır.

01.Ekim.2008 tarihinden önce 18 yaşını dolduran kızlar tamamen eski sisteme bağlı, yani; yaş sınırı olmadan evlenene kadar anne veya babanın sigortasından faydalanabilmekte, 01.Ekim.2008 tarihinden sonra 18 yaşını dolduran kızlar ise eğer yükseköğrenim öğrencisi değil veya çalışmıyorlar ise 01.Ocak.2012 tarihinden itibaren gelir testi yaptırmak ve GSS Primi ödemek zorundadırlar.

14. Yüksek lisans ve Doktora öğrencileri açısından durum nedir.?

Yüksek lisans ve Doktora öğrenciliği GSS kanunu kapsamında öğrencilik sayılmadığından 25 yaşını dolduran bu kapsamdaki öğrenciler de GSS primi ödemek zorundadırlar.

15. Yeşil kartlıların GSS karşısındaki durumu nedir.?

Yeşil kartlılar da artık GSS kanunu kapsamındalar. Bilindiği gibi yeşil kartlılar artlarına her yıl vize yaptırmakta idiler. Şu anda yeşil kart kullananlar vizelerinin dolacağı tarihe kadar bu kartlarından faydalanmaya devam edecekler fakat vizeleri dolduğunda artık onlar da otuz gün içerisinde gelir testi yaptırmak ve şartlar uygun olduğu takdirde GSS Primi ödemek zorunda kalacaklar.

16. Part-Time Çalışanların GSS karşısındaki durumu nedir.?

Part-Time çalışanların ödedikleri sigorta primi 30 günün altında olduğundan bu şekilde çalışanlar da bağlı oldukları Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Fonuna müracaat ederek gelir testi yaptırmak ve GSS Primi ödemek zorundalar. Bu işlemi yaptırmadıkları takdirde Re’sen aylık 212,00 TL GSS Primi ödemek zorunda kalacaklar. Part-Time çalışan kişi eğer bir öğrenci ise ve çalıştığı süre kadar sigorta primi ödendiğinden bu kapsamdaki öğrenciler de çalıştıkları için gelir testi yaptırmak ve GSS Primi ödemek zorundalar. (25 yaş altı yüksek öğrenim öğrenciyim GSS Primi ödemeyeceğim diye düşünmesinler)

17. İşsizlik sigortasından aylık alanlar GSS Primi ödeyecek mi.?

İşten çıkarılmış ve halen işsizlik sigortasından aylık alanların sadece kendileri işsizlik aylığı aldıkları sürece sağlık hizmetlerinden faydalanabildiğinden bu kişiler aylık aldıkları sürece GSS Primi ödemeyecekler. İşsizlik sigortasından faydalanma süreleri dolduğu takdirde GSS Primi ödemeye başlayacaklar.

18. Ücretsiz izinli olanlar ile raporluların durumu nedir.?

Ücretsiz izin kullananların izin süreleri 1 aydan fazla ise 1ayı aşan süreler için GSS primi ödemeleri gerekmektedir. Çalışanların ay içinde raporlu oldukları günler için GSS primi ödemelerine gerek yoktur.

19. Yurt dışında yaşayanlar GSS Primi ödeyecekler mi?

Yurt dışında yaşayanların ikametgahları halen Türkiye’de ise GSS Primi ödemek zorunda kalırlar. Ancak ikametgahlarını yurtdışına aldıkları takdirde prim ödemek zorunda değiller

20. GSS prim borcum var sağlık hizmeti alabilir miyim.?

GSS prim borcu olan 1 kuruş dahi olsa sağlık hizmeti alamazsınız.